Kalendarium Zbrodni Katyńskiej

23 sierpnia 1939
Podpisano pakt Ribbentrop-Mołotow (niemiecko-radziecki pakt o nieagresji). Protokół do niego dołączony zawiera podział podbitych terytoriów w Europie Wschodniej, m.in. Polski, pomiędzy III Rzeszą a ZSRR.

1 września 1939
Atak III Rzeszy na Polskę.

17 września 1939
Armia Czerwona atakuje Polskę.Związek Radziecki złamał pakt o nieagresji, który miał obowiązywać do końca 1945 roku.

Październik 1939
Osadzono w sowieckich obozach w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku oficerów Wojska Polskiego, policjantów oraz urzędników państwowych, którzy zostali wzięci do niewoli.>

5 marca 1940
Stalin, Beria, Woroszyłow, Mołotow, Mikojan, Kalinin i Kaganowicz wydali i podpisali rozkaz wymordowania polskich oficerów, policjantów i funkcjonariuszy Korpusu Ochrony Pogranicza. Zamordowano ponad dwudziestu tysięcy obywateli polskich. Beria oznajmił, że zostali oni wymordowani bez przedstawienia zarzutów, aktu oskarżenia oraz procesu.

22 marca 1940
Ławrietnij Beria wydał rozkaz „O rozładowaniu więzień NKWD, USRR i BSRR”. Polscy oficerowie i policjanci stanowili większość więźniów.

Marzec-maj 1940
Rozstrzelanie przez NKWD 4421 jeńców w Katyniu, 7305 jeńców w więzieniach sowieckiej Ukrainy i Białorusi, 3820 jeńców w Charkowie i 6311 jeńców w Kalininie.

22 czerwca 1941
III Rzesza zaatakowała ZSRR.

30 lipca 1941
Podpisanie w Londynie układu Sikorski-Majski. Zawierał oświadczenie o utracie mocy traktatów radziecko-niemieckich z 1939 roku, deklarację przywrócenia stosunków dyplomatycznych, udzielenia pomocy, poparcia w wojnie przeciwko III Rzeszy. Związek Związek Radziecki zgodził się na utworzenie na jego terytorium Armii Polskiej.

Październik 1941
Władysław Anders organizuje biuro poszukiwań zaginionych oficerów. Biurem tym kierują Józef Czapski oraz Jan Kaczkowski – byli jeńcy Starobielska.

3 grudnia 1941
Generał Władysław Sikorski w czasie wizyty na Kremlu, w obecności gen. Władysława Andersa i komisarza Mołotowa, usłyszał od Stalina, że polscy oficerowie "uciekli do Mandżurii".

13 kwietnia 1943
Radio berlińskie podało komunikat o odnalezieniu w Lesie Katyńskim zwłok 12 000 polskich oficerów. Tym samym świat dowiedział się o zbrodni katyńskiej.

17 kwietnia 1943
Złożenie oficjalnej noty do Międzynarodowego Czerwonego Krzyża przez Rząd Rzeczypospolitej w Londynie oraz rząd III Rzeszy.

21 kwietnia 1943
Wysłanie przez Stalina depesz do Churchilla i Roosevelta. Stalin oskarża Sikorskiego o zmowę z Hitlerem.

25/26 kwietnia 1943
Związek Radziecki zrywa stosunki dyplomatyczne z rządem polskim na uchodźstwie.

28 kwietnia – 3 maja 1943
W Katyniu zostały przeprowadzone prace ekshumacyjne Międzynarodowej Komisji zaproszonej przez Niemców. Raport zawierał listę 4143 zamordowanych, w tym 2815 zidentyfikowanych. Ustalono, że zwłoki pochowano wiosną 1940r.

26 września 1943
Rosjanie na terenie Katynia rozpoczęli własne badania. Prowadzono śledztwo pod przewodnictwem Nikolaja Burdenki. Po pół roku komisja ogłosiła raport, w którym za zbrodnię katyńską osądziła Wehrmacht. Określiła czas dokonania zbrodni na sierpień-wrzesień 1941 roku.

1-3 lipca 1946
Trybunał w Norymberdze przesłuchał trzech świadków w sprawie Katynia. Sowieci postawili Niemcom zarzut zamordowania 11 tysięcy polskich oficerów w lesie katyńskim koło Smoleńska. Zarzuty obalono, ponieważ Związek Radziecki nie udowodnił winy Niemcom.

22 grudnia 1952
Specjalna Komisja Kongresu USA po zakończeniu własnego śledztwa w sprawie Katynia ogłasza końcowy raport. Za winnych uznaje NKWD i wzywa do powołania międzynarodowego trybunału dla osądzenia zbrodni.

1976
Instytut Literacki w Paryżu publikuje książkę „W cieniu Katynia” autorstwa Stanisława Swianiewicza, naocznego świadka prawie całej trasy konwoju więźniów obozu w Kozielsku do stacji Gniazdowo koło Katynia w nocy z 29 na 30 kwietnia 1940 r. Swianiewicz został wycofany z dalszego transportu, ponieważ uznano go za osobę przydatną z punktu widzenia władz ZSRR (ekspert od niemieckiej gospodarki).

1978
Powstanie w Katyniu pierwszego pomniku pomordowanych. Umieszczono na nim napis w języku polskim i rosyjskim: Ofiarom faszyzmu – polskim oficerom rozstrzelanym przez hitlerowców w 1941 roku.

1978
Założenie Instytutu Katyńskiego w Polsce. Działalność polega na tłumaczeniu obcojęzycznych publikacji o zbrodni katyńskiej i wydawaniu w „drugim obiegu” pisma „Biuletyn Katyński”.

31 lipca 1981
Pomnik ku czci ofiar Katynia zostaje wzniesiony na Cmentarzu Powązkowskim przez działaczy „Solidarności”. Władze jednak usunęły pomnik.

Marzec 1985
Władze Polskiej Republiki Ludowej wzniosły pomnik z napisem: „Żołnierzom polskim – ofiarom zbrodni hitlerowskich, spoczywających na terenie Katynia, bez podania daty ich śmierci” w tym samym miejscu, co 31 lipca 1981 roku.

13 kwietnia 1990
Michaił Gorbaczow (ówczesny prezydent ZSRR) przekazuje Wojciechowi Jaruzelskiemu dokumenty zbrodni katyńskiej. Tego dnia po raz pierwszy przyznał, że zbrodni dokonało NKWD.

Lipiec-sierpień 1991
Polscy specjaliści dokonują ekshumacji w Miednoje i Charkowie.

15 października 1992
Prezydent RP Lech Wałęsa otrzymał od władz rosyjskich kopie dokumentów dotyczących zbrodni katyńskiej.

2000
Poświęcono i otwarto Polskie Cmentarze Wojenne w Charkowie (17 czerwca), Katyniu (28 lipca) oraz Miednoje (2 września).

21 września 2004
Rosyjscy prokuratorzy utajnili akta i umorzyli śledztwo dotyczące zbrodni katyńskiej, ponieważ nie uznali jej za ludobójstwo.

30 listopada 2004
Wszczęcie własnego śledztwa w sprawie mordu w Katyniu przez Instytut Pamięci Narodowej.

11 marca 2005
Ogłoszenie przez Naczelną Prokuraturę Wojskowej Federacji Rosyjskiej, że zbrodnia katyńska nie była ludobójstwem, więc została ona przestępstwem pospolitym, zatem uległa przedawnieniu.

21 września 2007
Premiera filmu „Katyń” w reżyserii Andrzeja Wajdy.

14 listopada 2007
13 kwietnia staje się Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.

29 marca 2008
Powstanie polsko-rosyjskiej komisji do spraw trudnych pod przewodnictwem Adama Rotfelda i Anatolija Torkunowa , która m.in. ma za zadanie opracować wspólne stanowisko w sprawie zbrodni w Katyniu.

Październik 2008
Wniesienie prywatnej skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka przez krewnych oficerów zamordowanych w Katyniu z powodu bezskutecznych starań przed rosyjskimi sądami o dostęp do akt śledztwa.

25 listopada 2008
Odmowa rehabilitacji ofiar przez prokuraturę.

14 lutego 2009
Wsparcie prywatnej skargi w sprawie katyńskiej przez Rząd RP przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka.